KSIĄŻKA: Grzegorz Blicharz, Commons - dobra wspólnie użytkowane
KSIĄŻKA: Grzegorz Blicharz, Commons - dobra wspólnie użytkowane. Prawnoporównawcze aspekty korzystania z zasobów wodnych, Wydawnictwo Od.Nowa, Bielsko-Biała 2017, 196 s.
W Wydawnictwie Od.Nowa ukazała się ostatnio książka, która analizuje prawne aspekty dóbr wspólnie użytkowanych, znanych w świecie ekonomii jako commons. Zagadnienie zyskało na popularności po przyznaniu Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii Elinor Ostrom, która wspólnie z Vincentem Ostromem wykazała, że w przypadku dóbr które są wspólnie użytkowane przez społeczności, lecz ich zasoby są ograniczone: jak łowiska ryb, lasy, łąki, zasoby wód podziemnych, systemy irygacyjne, a także przestrzenie miejskie, najefektywniejsze okazuje się ustanawianie reguł dostępu, korzystania, monitorowania i sankcjonowania przez samych użytkowników.
Książka analizuje fenomen tworzenia reguł przez samej społeczności z punktu widzenia struktury praw rzeczowych do commons oraz relacji między prawem stanowionym i zwyczajowym na dwóch przykładach, które zainspirowały badania Ostromów: regulacji prawnej korzystania z wód podziemnych w Kalifornii oraz regulacji zarządzania systemem irygacyjnym przez zwyczajowe trybunały wodne w Hiszpanii. Wszystko to zaś odniesione zostaje do rzymskiej myśli prawnej.
Spis treści
Wstęp ................................................................................................................................. 7
Rozdział I. Prawa rzeczowe do commons. Perspektywa ekonomiczna
i prawna .......................................................................................................... 29
1.1. Dobra wspólnie użytkowane – wprowadzenie ..................................... 29
1.2. Ekonomiczne aspekty badań nad commons .......................................... 34
1.3. Prawne aspekty badań nad commons ...................................................... 58
1.4. Prawo własności i wiązki praw rzeczowych do commons wobec
doświadczenia prawa rzymskiego .............................................................. 72
Rozdział II. Sposoby rozwiązywania sporów o commons. Od hiszpańskich
trybunałów wodnych po kalifornijskie sądy equity ......... 99
2.1. Hiszpania. Społeczne trybunały wodne jako przykład skutecznego
samozarządzania .................................................................................... 100
2.2. Kalifornia. Rewolucyjna zmiana doktryny korzystania
z wód podziemnych ........................................................................................... 112
2.3. Prawo rzymskie jako siatka pojęciowa dla zarządzania
zasobami wodnymi ........................................................................................... 152
Zakończenie .................................................................................................................. 163
Indeks źródeł antycznych .......................................................................................... 183
Chronologiczny wykaz powołanych aktów normatywnych
i orzeczeń ......................................................................................................................... 185
Bibliografia ...................................................................................................................... 187
Wykaz skrótów .............................................................................................................. 196
